… en alle mensen die Korach toebehoorden…

Korach, Datan en Abiram. Ik weet nog hoe spannend dat Bijbelverhaal was als de meester dat vertelde.

De titel is een citaat uit Numeri 16.

(Misschien goed om te vermelden: ik verwijs hier en in ’t vervolg met hyperlinks naar de Herziene StatenVertaling, omdat het Nederlands BijbelGenootschap en de Katholieke BijbelStichting hun vertalingen op internet ‘minder toegankelijk’ hebben gemaakt.)

Enige tijd geleden werd er bij ons gepreekt over Korach, Datan en Abiram. Zou On op tijd gestopt zijn met z’n opstandigheid?

Alle mensen die Korach toebehoorden? Zo staat het er toch? Ja, inderdaad. En in de betreffende preek werd er verder geen kanttekening bij geplaatst… en dat vind ik jammer. Vooral omdat de tien geboden in de mijns inziens ongelukkige vertaling van de NBV erbij werden gehaald: “Voor de schuld van de ouders laat ik de kinderen boeten, en ook het derde geslacht en het vierde, wanneer ze mij haten;“. De vertaling NBG 1951 staat mij meer aan: “want Ik, de HERE, uw God, ben een naijverig God, die de ongerechtigheid der vaderen bezoek aan de kinderen, aan het derde en vierde geslacht van hen die Mij haten,”. Er zit voor mij wel een aardig verschil tussen ‘laten boeten’ en ‘bezoeking doen’. En wat ik ook gemist heb, is een opmerking over Ezechiël 18. Ik weet het, een predikant is ook maar een mens, maar de boodschap van de Bijbel eenzijdig brengen terwijl er meer kanten aan zitten, daar houd ik niet van.

Soms gaan mensen ook met zo’n uitleg aan de haal. Ik hoorde laatst iemand stellig beweren dat we uit de hand van God geen kwaad, geen lijden te verduren krijgen. Dat zou allemaal het werk van de duivel zijn. Maar is dat werkelijk zo? Lees maar eens Als ’t kwaad goede mensen treft.

Daarom lijkt het mij een goed idee dat predikanten ‘alle’ kanten van ‘de zaak’ belichten. Ook al ontgaat ons de logica, het gaat wel om de manier waarop God werkt. We zijn vanaf het begin van de schepping uitverkoren, en toch mogen en kunnen we zelf kiezen…

Terug naar de kinderen van Korach. Als we Numeri 26:11 erbij nemen, zien we dat de kinderen van Korach niet omgekomen waren. En in 1 Kronieken 6 vanaf vers 22  zien we details over de nakomelingen van Korach. Er zijn zelfs enkele Psalmen bekend van de nakomelingen van Korach: denk o.a. maar aan “Van de Korachieten, een psalm.”.

Dat neemt niet weg dat nog steeds moeilijk te begrijpen is waarom de kinderen van Datan en Abiram wèl stierven. En waarom de kinderen van Achan (zie Jozua 7 vanaf vers 16) dood moesten. Dat werd overigens, naar mijn idee, wèl vrij goed uitgelegd in de preek: het heeft te maken met de heiligheid van God.

Veel meer werd er trouwens niet over gezegd, en misschien kan dat theologisch wel niet… Daarom geef ik hier mijn mening, waarvan ik denk dat die gebaseerd is op de Bijbel. Die kinderen hoeven God niet per se óók gehaat te hebben, of in opstand gekomen te zijn, of op de een of andere manier ernstig gezondigd te hebben, zoals hun ouders. Denk bijvoorbeeld aan het kind van David en Batseba dat moest sterven (2 Samuel 12 vanaf vers 14). En denk aan de kinderen van Job die omkwamen – dat had in zekere zin ook met de heiligheid van God te maken. Dat je hier, op deze aarde, moet sterven vanwege de heiligheid van God hoeft, denk ik, niet te betekenen dat je niet in Gods Koninkrijk komt.

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

Laatste wijziging: 1 september 2019.

^
Homepage

Een voorspelling is uitgekomen

Jammer, heel erg jammer.

Wat ik min of meer aangekondigd heb in het stukje ‘Op internet verwijzen naar de Bijbel‘ is helaas uitgekomen. De Nieuwe BijbelVertaling is nu alleen nog maar via deBijbel.nl te bereiken, de oude site linkt nu door…

De consequentie is, dat je zonder account niet meer naar verzen kunt verwijzen, alleen naar hoofdstukken. Mèt account kun je wel naar verzen verwijzen, maar krijgt de ‘ontvanger’ te zien dat de link van jou komt. Opmerking 20 mei 2019: het lijkt erop dat men deze methode heeft losgelaten, want ik kon bijvoorbeeld linken naar 2 Koningen 3:19 voor een ander bericht – zònder dat ik na uitloggen, en de huidige pagina in een andere browser laden te zien kreeg van wie de link kwam (ik moest nog steeds wel inloggen en de versfuncties aanzetten om aan die link te komen); er is overigens niks over te vinden op de site van het NBG, maar ik verwacht eerlijk gezegd ook niet de dag te beleven dat het NBG mij excuses aanbiedt voor de minne behandeling (zie Op internet verwijzen naar de Bijbel).

Nòg een consequentie is, dat vrijwel alle hyperlinks naar de Nieuwe BijbelVertaling in de stukjes hieronder het niet goed meer doen; i.p.v. verzen krijg je een heel hoofdstuk te zien. Erg spijtig. Wellicht zie ik kans om e.e.a. nog eens aan te passen… Opmerking 19 mei 2019: inmiddels verwijs ik doorgaans naar de Herziene StatenVertaling.

Mocht je dit stukje ‘liken’, dan zal ik dat beschouwen als dat je het met mij eens bent dat het erg jammer is dat je nu niet meer op een simpele manier naar de NBV kunt verwijzen.

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

De goede herder en de deur

Jezus is de goede herder. Daar is ook een liedje over, zoek maar eens.

In Johannes 10:1-21 gaat het hierover. In het eerste stukje, de verzen 1-6, vergelijkt Jezus zichzelf met de herder van de schapen. In de verzen 7-10 zegt Jezus dat hij de deur is: wie door Hem binnenkomt zal gered worden. Daarna, in de verzen 11-16, noemt Jezus zichzelf de goede herder.

Maar waarom schrijf ik hierover?

Ik heb moeite met het idee dat mensen die Jezus niet hebben (kunnen) leren kennen, verloren zouden gaan. Die mensen kunnen daar toch niks aan doen? Zie bijvoorbeeld Marcus 16:16, waar staat dat wie niet gelooft, veroordeeld zal worden; en 1 Johannes 5:12, waar staat dat je het eeuwige leven niet hebt, als je de Zoon van God niet hebt.

Je kunt mensen, denk ik, wèl verwijten dat ze niet tot de conclusie komen dat God bestaat, en dat Hij iets van mensen wil. Zie Romeinen 1:20-21. Maar kun je ze verwijten dat ze Jezus niet kennen als ze geen toegang hebben tot de Bijbel, om die zelf te lezen of om de boodschap mondeling via iemand anders te krijgen?

Waarom heeft God Jezus naar de aarde gestuurd? Zie Johannes 3:16-18. Om de wereld te redden, toch?! Maar daar staat óók, aan het eind, dat wie niet in Gods enige Zoon gelooft, al veroordeeld is… In de NBV staat er zelfs nog een vorm van het woord ‘willen’ bij, maar in andere vertalingen vind ik dat zo niet terug. Als ‘willen’ er terecht bij staat, hebben mensen die Jezus niet kennen een excuus om niet in Hem te geloven: ze hebben immers nooit van Hem gehoord.

Aan de andere kant heeft Jezus ook uitspraken gedaan als “Wie niet tegen ons is, is voor ons.” (Marcus 9:40). En lees eens Matteüs 25:31-46.

In Johannes 5:22 staat dat Jezus ons zal oordelen. Hij zal bepalen of wij, mensen, bij Hem horen of niet. Hij is de deur (Johannes 10:7-10).

Een citaat uit Romeinen 2:

Want zij die zonder wet gezondigd hebben, zullen ook zonder wet verloren gaan, en zij die onder de wet gezondigd hebben, zullen door de wet geoordeeld worden. Niet de hoorders van de wet zijn immers rechtvaardig voor God, maar de daders van de wet zullen gerechtvaardigd worden. Want wanneer heidenen, die de wet niet hebben, van nature doen wat de wet zegt, zijn zij, hoewel zij de wet niet hebben, zichzelf tot wet. Zij tonen dat het werk van de wet geschreven is in hun hart. Daar getuigt ook hun geweten van, en hun gedachten onderling beschuldigen of ook verontschuldigen elkaar. Zo zal het gaan op de dag wanneer God de verborgen dingen van de mensen zal oordelen door Jezus Christus, overeenkomstig mijn Evangelie.

Ik heb wel vertrouwen in Zijn genade (zie het vetgedrukte gedeelte hierboven) en Zijn barmhartigheid. En jij?

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

20 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

Het had wel christelijker gekund

Dat lees ik weleens ergens… de laatste keer in een column in het Nederlands Dagblad, waarin de schrijfster zich overigens tegen deze aantijging verweerde.

Of dat terecht of onterecht is, weet ik niet – ik heb alleen die column gelezen, niet wat er ‘allemaal’ aan voorafging.

Waar ik het over wil hebben is waaròm je iets ‘christelijker’ zou maken, of juist niet.

Als iets – een blad, een artikel, een glossy – een heel ‘christelijke uitstraling’ heeft, zullen niet-christenen het niet gauw gaan lezen. Soms is dat niet erg, want dan zijn christenen de doelgroep. Maar als je nou juist niet-christenen wilt bereiken?

Paulus had daar in zijn tijd wel ideeën over, en heeft daaraan, als we zijn eerste brief aan de Korintiërs mogen geloven, ook wel uitvoering gegeven. Lees maar eens 1 Korintiërs 9:19-23. Vaak wordt dit gedeelte aangehaald met ‘de Joden een Jood, de Grieken een Griek’, hoewel Paulus dat niet zo heeft geschreven.

Er zijn tegenwoordig veel christenen, die vinden dat alle christenen de Joden een Jood, en de Grieken een Griek moeten worden. En ik denk dat we Paulus’ opmerking in vers 23 ook wel zo mogen opvatten.

Maar hoe werk je dat uit?

Ooit heb ik, ik meen in een conference, een verhaal gehoord over iemand die een parkeergarage binnenkwam en zag dat een stel criminelen autoruiten stond in te slaan. Omdat hij bang was dat hij problemen met de criminelen zou krijgen, begon hij ook maar autoruiten in te slaan…

Kort samengevat komt dit verhaaltje erop neer dat je je aanpast aan de ‘zonde’ van degene die je wilt overtuigen. Zoiets als proberen een alcoholist van z’n probleem af te helpen door zelf óók dronken te worden; of een roker van z’n probleem door zelf ook te gaan roken.

Maar dat bedoelt Paulus niet, denk ik. Wat dan wel?

Hij hield zich bij en voor de Joden aan de Joodse wetten – niet alleen de tien geboden, maar juist ook de spijswetten etc., en bij de niet-Joden deed hij dat niet. In beide gevallen handelde hij zo om geen belemmeringen voor de verspreiding van het evangelie op te werpen.

Maar Paulus zondigde niet met zijn doelgroep mee… Hij hield zich wèl aan de tien geboden, óók bij de niet-Joden.

En dat is iets dat volgens mij tegenwoordig weleens uit het oog verloren wordt.

Bij dat verhaaltje hierboven over de autoruiten hoort nog een ‘staartje’: de hoofdpersoon van het verhaaltje sloeg ook de ruit van de auto van de criminelen in…

En, om met een realistischer voorbeeld te komen, is het verstandig om op zondag je eigen kerkdienst(en) te verzuimen en te gaan evangeliseren op het sportveld? Dat lijkt erg veel op diverse uitingen in de reclamewereld: iets wordt prachtig voorgespiegeld, maar de op basis daarvan aangeschafte werkelijkheid valt tegen. Sterker nog, het is oneerlijk, want als je doelgroep zich bekeert, wordt die geacht zich ’s zondags in de kerk te vervoegen – in ieder geval de eerste tijd…

Als het om geloof in God gaat kan het niet zo zijn dat het doel de middelen heiligt. Dat keert zich tegen je. God is heilig, niet schijnheilig.

Misschien iets om eens studie van te maken? Ik heb dit stukje expres niet als ‘leesvoer’ gecategoriseerd.

Geloven is gemakkelijker als je denkt!

Voor een puntsgewijze behandeling van ‘De Joden een Jood, de Grieken een Griek’, zie ‘Cultuurgericht kerk-zijn: de Joden een Jood en de Grieken een Griek?

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

24 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

2017 – alweer een nieuw jaar…

Uren, dagen, maanden, jaren…

Jezus is nog niet opnieuw gekomen. Hoelang duurt dat nog? Ook in de hemel stellen mensen die vraag, zie Openbaring 6:9-11. Ze vragen ook om wraak. Is dat, dat vragen om wraak, iets dat wij ook mogen doen?

Daar heb je Bijbelstudie voor nodig, denk ik.

Bijbelstudie… een goed voornemen? Laat het daar dan niet bij blijven!

Met Bijbelstudie kunnen we elkaar als ‘lichaam van Christus’ opbouwen. We kunnen er vertrouwen mee opbouwen, niet alleen op God, maar ook op en in elkaar.

Over enkele maanden vieren we, als God het wil en wij leven, Pasen. Het feest van de opstanding van onze Heer.

Dat brengt me bij iets anders: is Jezus ècht opgestaan? Er zijn heel veel mensen die daaraan twijfelen, maar Zijn boodschap zó de moeite waard vinden dat ze de Opstanding symbolisch opvatten, evenals (bijna) alle andere wonderverhalen in de Bijbel.

Het symbolisch opvatten van wonderverhalen vind ik soms wel begrijpelijk, maar niet altijd verstandig. Als de Bijbel geen goede aanleiding geeft om iets symbolisch op te vatten, waarom zou je dat dan doen? Om je aan te passen aan de tegenwoordige cultuur? Dat zal je niet helpen, zie o.a. Johannes 15:18-27 en 1 Korintiërs 1:18-25.

En met Christus’ opstanding symbolisch opvatten voeg je jezelf bij de ‘beklagenswaardigste mensen’, zie 1 Korintiërs 15:12-19.

Wel/niet mee eens? Dan toch maar naar Bijbelstudie… 😉

Gods zegen in 2017!

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

24 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

Stille nacht?

Vandaag is het Kerstfeest!

Veel mensen denken dan aan de komst van de Zoon van God als mens naar deze aarde.

Want God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gestuurd om een oordeel over haar te vellen, maar om de wereld door hem te redden. Over wie in hem gelooft wordt geen oordeel uitgesproken, maar wie niet in hem gelooft is al veroordeeld, omdat hij niet wilde geloven in de naam van Gods enige Zoon. (Johannes 3:16-18.)

Eer aan God in de hoogste hemel
en vrede op aarde voor alle mensen die hij liefheeft.

(Lucas 2:14.)

Duurt het nog lang voor Jezus voor de tweede keer komt?

De Heer is niet traag met het nakomen van zijn belofte, zoals sommigen menen; hij heeft alleen maar geduld met u, omdat hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat.

(2 Petrus 3:9.)

Wat valt hier nog aan toe te voegen?

Ik wens je een gezegend Kerstfeest!

Een liedje van verlangen

Dat is de titel van een liedje van Elly en Rikkert. Misschien heb je het zelf, misschien niet… in het laatste geval kun je even proberen te zoeken.

Het begin van het liedje wordt gezongen door een kind dat niet hier (in dit land) geboren is, en een verlangen heeft naar een ander land.

Hoe verder je in het liedje komt, hoe meer het gaat lijken op wat in Hebreeën 11:13-16 staat, terwijl het ondertussen toch een mooi kinderliedje blijft.

Dat we morgen, als God het wil, Kerst gaan vieren heeft met dat hemelse vaderland te maken. Jezus is gekomen om ons te redden. Na Zijn opstanding is Hij naar de hemel gegaan, om voor ons een plaats klaar te maken, zie Johannes 14:1-4.

Wat ik me weleens afvraag: als Jezus terugkomt, omdat Hij onze plaatsen gereedgemaakt heeft, zijn wij er dan wel klaar voor?

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

24 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

Bagatelliseren

Dat kun je zo omschrijven: ‘iets als minder belangrijk doen voorkomen dan het is’. Of kijk hier.

Als je een voorbeeld uit de Bijbel wilt, lees dan eens 1 Samuel 15. Saul doet net alsof hij ‘best wel’ gehoorzaam is geweest aan het bevel van God.

Maar Jézus doet toch niet zo moeilijk? Met Zijn komst is toch alles veranderd?

Waarom denk je dat? Heeft iemand je dat verteld? Heb je gecontroleerd of het waar is?

Kijk maar eens wat Jezus heeft gezegd in de Bergrede – Matteüs 5, 6 en 7. Hij bagatelliseert helemaal niks! Integendeel, Hij zet Gods regels nog een keer extra aan… Kijk maar eens naar hoofdstuk 5 de verzen 17 tot 20. Bedenk: Jezus is de Zoon van God, en die God is niet veranderd sinds 1 Samuel 15. Jezus zegt en doet wat Zijn Vader vindt dat Hij moet zeggen en doen.

Ja, maar Jezus is wel mijn vriend! Nou, dat is geweldig, dat is fijn! Maar weet je het zeker? Kijk hier maar eens of het klopt, wat je zegt. Want het zou echt heel erg jammer (zonde?!) zijn als je het mis hebt.

Bij het maken van excuses komt bagatelliseren ook weleens voor. De feiten kun je meestal niet ontkennen, maar wat doe je met de gevolgen van je daad of daden? Iemand heeft daaronder geleden, in meerdere of mindere mate. Heb je je geprobeerd voor te stellen wat je die ander hebt aangedaan? Of kleineer je de gevolgen en vind je dat-ie niet zo moeilijk moet doen? En, als je er met anderen over spreekt, hoe doe je dat dan?

Kijk maar naar het verhaal over Saul dat ik hierboven aangehaald heb. Geef je ruiterlijk toe dat je fout zat? Doe je er iets aan om de door de ander opgelopen schade zoveel mogelijk te herstellen? Of ga je de ander beschuldigen van het feit dat hij iets teruggedaan heeft?

Ik denk dat je bij het begin moet beginnen. Dus éérst je eigen fout(en) toegeven, en er royaal excuses voor aanbieden. Wellicht komt dan de ander je tegemoet. En als die dat niet doet, misschien moet je dan geduld hebben. Het zou best kunnen dat je die ander véél harder hebt geraakt dan je je voorgesteld had. Probeer dat te begrijpen.

En er is nog iets waarvan ik vind dat je het moet doen. Vaak wordt er stevig geroddeld over een conflict. Hoe ga je daarmee om?

Mensen willen niet inhoudelijk op iets ingaan, maar hebben wel een mening… en die wordt doorgaans niet gedeeld met de beide partijen. Want dàt zou nog niet zo’n gek idee zijn! In plaats van te roddelen zou je misschien wel kunnen bemiddelen. Veel meer dan minachting kan ik voor roddelaars niet opbrengen. Echte bemiddelaars daarentegen, dus geen bemoeials, dáár heb ik respect voor.

Als jij degene bent die het conflict (de ellende) hebt veroorzaakt, doe je dan ook dáár iets aan, aan dat geklets? Bevorder je de eer en goede naam van je naaste, die door jouw daden (of gebrek aan daden…) door het slijk gehaald is? Dat betekent wel dat je heel goed voor ogen moet hebben wat je verkeerd hebt gedaan. En met alleen de feiten ben je er dan niet; je moet je inleven in de situatie van die ander! En van daaruit ga je zaken rechtzetten. Bedenk wat roddel doet: zie Spreuken 26:22; en vraag je eens af hoe je dat wat in de schuilhoeken ligt weer weg krijgt…

Met de zaak krachtig rechtzetten win je respect in plaats van minachting.

Moet je dan uit zijn op respect? Niet voor jezelf! Maar wèl voor de zaak van Christus! Lees bijvoorbeeld eens wat Paulus over zichzelf schrijft in 1 Korintiërs 15:9. Ik denk dat zo’n ‘uitspraak’ het respect van zijn lezers voor hem, èn voor zijn Heer, alleen maar vergroot. Vraag je eens af waarom David, die toch naar onze mening van alles ‘uitgespookt’ heeft, een man was naar Gods hart. Is dat niet omdat hij, al duurde het soms ‘even’, altijd royaal zijn schuld beleed aan God?

En overmorgen vieren we het feest van de komst van de Zoon van die God, van onze Heer, als mens op deze aarde.

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

24 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

49,9 miljoen!

Je ziet het langs de straten. Wat een bedrag! Ik zou m’n huis af kunnen lossen, en onze kerk van de status van hulpbehoevende kerk af kunnen helpen, en, vooruit, een andere kerk in onze classis (groep ‘dezelfde’ kerken in een regio) ook van die status verlossen, en een paar stichtingen en verenigingen kunnen helpen, en familie en vrienden van een leuk zakcentje voorzien, en minstens één fatsoenlijke boot naar de Middellandse Zee sturen om vluchtelingen veilig over te zetten, en een keer lekker op vakantie gaan, en …

Wat een geweldig begin van het nieuwe jaar!

Wat kun je veel goede dingen doen als je veel geld hebt! En het bedrijf dat zo’n loterij organiseert betaalt ook nog eens een heleboel aan goede doelen!

Wel jammer dat ik er de oorlogen en aanslagen niet mee kan stoppen…

Eigenlijk zou je wel gek zijn als je niet meedeed! Sterker nog, je zou trots kunnen zijn op jezelf als je meedeed!

Je meent het!

Nou, zo gek ben ik dus. (En ik heb echt wel de nodige ongerechtvaardigde trots, maar gelukkig niet op loterijdeelname.) En waarom?

  • Het is gewoon dom: het organiserende bedrijf moet aan zo’n loterij verdienen. Je geld sparen is dus logischer. (Maar niet zo spannend!)
  • Je wordt er niet gelukkiger van.
  • Hebzucht is slecht voor een mens. Zoek maar eens naar Bijbelteksten over hebzucht en geldzucht. “… de wortel van alle kwaad is geldzucht.” (1 Timoteüs 6:10).
  • … waar men door beheerst wordt, daarvan is men slaaf.” (2 Petrus 2:19).
  • Meedoen aan een loterij, gokken, is God verzoeken.
  • Een rijke komt maar moeilijk binnen in het Koninkrijk der hemelen. Een kameel gaat gemakkelijker door het oog van een naald. Zie Matteüs 19:24.
  • Je kunt niet God dienen èn Mammon. Zie Lucas 16:13.

Meer Bijbelse argumenten nodig? Kijk eens hier: Geld maakt niet gelukkig, gelukkig maken ze geld!
Als we het toch over geluk hebben: míjn geluk zou een heel eind toenemen als alle christenen stopten met gokken…

Als ik echt zou moeten gokken, zou ik op God wedden. Maar dat hoeft niet, want ik weet het zeker. En op het moment dat iederéén dat zeker weet, zou ik toch niks aan de opbrengst van m’n weddenschap hebben. Dan ligt er wat anders voor mij klaar… Dàt is nog eens kansberekening!

Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.

24 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).

Laatste wijziging: 1 september 2019.
^
Homepage

Over Bijbel en geloof