Er is een uitspraak van Randy Alcorn: “Reinheid is altijd verstandig; onreinheid is altijd dom.” (uit het boekje De kracht van een rein leven). In diepere zin is die uitspraak altijd juist, denk ik. En ik vind het een mooie uitspraak, goed om regelmatig aan te denken.
Dus dacht ik: “Ik maak er zelf óók een!”. En zo kom ik aan de titel van dit stukje.
Er valt wel wat voor te zeggen, toch?
“Al is de leugen nog zo snel, een haas kan ook hard lopen.”
“Eerlijk duurt het langst.”
Saul vecht voor zijn leven op het gebergte van Gilboa (1 Samuel 31). David is daar niet bij. Op een gegeven moment komt er een vluchteling uit de strijd naar David, en vertelt dat hij Saul heeft gedood (2 Samuel 1:1-16). Dat doet hij, omdat hij hoopt dat David hem beloont. Saul was immers Davids vijand? Deze leugen kost hem zijn leven.
Maar leugens kunnen ook helpen om een doel te bereiken. Lees maar hoe Sisera aan zijn eind kwam in de tent van Jaël (Richteren (Rechters) 4:17-22).
David krijgt het voor elkaar om zijn overspel te verbergen (2 Samuel 11). Als God niet had ingegrepen, had er geen haan naar gekraaid (2 Samuel 12).
Over hanegekraai gesproken: lees Matteüs 26:69-75. Petrus zegt daar dat hij Jezus niet kent, en hij komt ermee weg; hij wordt niet opgepakt. Zodra hij de haan hoort kraaien, krijgt hij wèl enorme spijt.
“De waarheid is hard.”
Is de waarheid spreken altijd goed? Het is toch waar dat die en die toen en toen iets slechts heeft gedaan? Ja, dat is waar. Nou, wat is er dan mis mee om de waarheid te spreken? (Als je de boekenserie ‘Divergent’ van Veronica Roth gelezen hebt, denk dan maar aan de Oprechten (Candor).)
Als het niet nuttig is, als het niet uit liefde voor God en je medemens (naaste) gebeurt, is het misschien wel beter om te zwijgen. Maar wie is mijn naaste? Zie bijvoorbeeld Lucas 10:25-37 voor wat Jezus daarover zegt. Als ik het goed begrijp draait Hij het om: voor wie ben ik de naaste?
Soms moet je misschien wel kiezen tussen twee of meer mensen die je lief zijn. Wat doe je dan? Bid tot God, laat je leiden door Marcus 12:29-31 en Matteüs 7:12 en 1 Korintiërs 13 en 1 Johannes 3:16 … En, goed om daarbij te bedenken: alles komt ooit aan het licht (Lucas 8:17). Met iets slechts ‘uit de publiciteit houden’ en dus maar niet bij de politie aangeven minacht je het slachtoffer of de slachtoffers, en dien je de dader evenmin. Zo’n dader krijgt natuurlijk (meestal…) straf, maar kan daarna zonder gruwelijke geheimen verder, al zal dat niet gemakkelijk zijn. Neem bijvoorbeeld seksueel misbruik: dat moet niet met ‘de mantel der liefde’ (‘het deksel van de beerput’?!) bedekt worden, vooral niet in de kerk. Meld het!
Uit ‘liefde’ je vriend(in) niet op iets verkeerds wijzen is overigens wèl zonde, en dat niet alleen in de betekenis van ‘jammer’! Lees daarover bijvoorbeeld ‘Ze moeten me maar nemen zoals ik ben’.
Is liegen altijd fout? Sommige mensen vinden van wel, ik vind van niet. Ook als je nadenkt over of je wel of niet ergens over wilt liegen kun je de overwegingen hierboven over liefde voor God en je medemens gebruiken.
Het gaat niet om de oppervlakkige waarheid of leugen, het gaat om wat eronder zit. Waarom doe je het?
Denk aan het Licht dat naar de wereld is gekomen (Johannes 3:19-21)!
Reageren kan via e-mail; zet er s.v.p. de titel van dit stukje bij.
6 december 2017: verwijzingen naar Bijbelteksten vervangen; geen NBV maar HSV (reden).